• خانه
  • آرشیو
  • نویسندگان
شنبه 7 خرداد 1401
  • ورود
نظرآنلاین
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
نظرآنلاین
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
نظرآنلاین
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
صفحه اصلی منظر منظر شهری

خلق نازیبایی هدف سازمان زیباسازی

مریم مجیدی توسط مریم مجیدی
پنج‌شنبه 13 شهریور 1399
در منظر شهری, منظر
A A
0

در زمینۀ زیبایی ‌شناسی همواره با نوعی ابهام سروکار داشته‌ایم. دلیل این امر شاید نسبی بودن امر زیباشناختی باشد. چراکه همواره سؤالاتی از این دست مطرح بوده که آیا زیبایی کیفیتی است در چشم بیننده یا امری است وابسته به تشخیص کارشناس و متخصص؟ (به عبارتی زیبایی ‌شناسی کارشناس محور در مقابل زیبایی ‌شناسی مردم محور).

در این زمینه تاریخ بررسی ادبیات زیبایی‌ شناسی، نشان از جدالی دائمی میان شیوه‌ های مبتنی بر کارشناس و شیوه‌ های مبتنی بر مردم دارد. یا در ادبیات مربوط به معماری و شهر همواره میان عملکرد و زیبایی بحث است. زیرا بسیاری از فضاها به دلیل اینکه نیاز و آسایش ما را فراهم می‌ کنند به نظر زیبا نیز می‌رسند. بنابراین مشاهده می ‌شود که زیبایی و زیبایی ‌شناسی ظاهراً موضوعی بحث برانگیز علی ‌الخصوص در حیطه ‌های مربوط به معماری و شهر است. «زیبایی ‌شناسی» شناخت «امر زیبا» و موضوعی فلسفی است و تفاوت آن با «زیباشناسی» در خود امر یا شی زیباست. به این معنا که در «زیباشناسی» خود شی مورد بحث است و نه چراییِ زیبایی آن. بنابراین در گام نخست شناخت «امر زیبا» ضروری می ‌نماید و سپس باید در پیِ آن به دنبال شناخت ماهیت و چراییِ زیباییِ آن برآمد. فضاهای شهری به ‌مثابۀ فضاهایی با ذی ‌نفعان متعدد، شناخت «امر زیبا» را کمی مشکل خواهند کرد. این امر نیازمند نوعی نگاه «کل‌نگر» است.

اینجاست که تخصصی بودن واجد اهمیت خواهد بود. زیرا از طرفی حس زیباشناختی راهی است به ذهنیت سوژه از طریق نظام ‌های حافظه و بازنمایی، ذهنیت پیشینی که خود برساخته ‌ای اجتماعی-فرهنگی در یک زمان-مکان خاص است؛ بنابراین درک و شناخت زیبایی ارتباط مستقیمی با بازنمایی فضاها و عناصر سازندۀ آنها در ذهن مخاطب دارد. شناخت ذهن سوژه امری است تخصصی و باید توسط افرادی صورت گیرد که بتوانند آن را شناخته و بازنمایی ‌ها را تفسیر کنند. از طرف دیگر این بازنمایی ذهنی از طریق وجهی عینی و کالبدی رخ می ‌دهد که بسیاری نیز بر آن تأکید دارند. در نتیجه می‌ توان این‌گونه برداشت کرد که نگاهی کل ‌نگر که توأمان توجه به عوامل ذهنی سوژه و ویژگی ‌های عینی محیط را مدنظر قرار می‌ دهد و تفکیکی میان آن دو قائل نیست، برای خلق زیبایی ضروری است. این البته به شرطی است که هدف «زیبایی ‌سازی» باشد و نه «زیباسازی».

بیشتر بخوانید

تاثیرات صنعت نفت در شهرهای ایران

احیای تکنوکرات قنوات

خلق نازیبایی هدف سازمان زیباسازی
تصویر 1: نمایی از تالار وحدت و فضای سبز گذر شهریار. عکس: مریم مجیدی، 1399.

اگر بخواهیم از این دید به فضای شهری «گذر شهریار» که اخیراً با همکاری سازمان زیباسازی و شهرداری تهران افتتاح شده نگاهی بیندازیم، به نظر می ‌رسد که مسئلۀ زیبایی در این گذر دچار معضل «در حاشیه بودگی» شده است. زیرا اولویت آن صرفاً تبدیل این خیابان به یک پیاده‌ راه و گذر فرهنگی بوده (که موفقیت یا عدم موفقیت آن را نیز مرور زمان مشخص خواهد کرد) و اقدامات صورت‌گرفته به کفسازی و بهسازی معابر، قطع دسترسی سواره، فضای سبز، مبلمان و نصب برخی ادوات موسیقی محدود شده است.

این در حالی است که این فضا پتانسیل ‌هایی دارد که سال‌ هاست با همان‌ها در ذهنیت مخاطب جای گرفته است (تالار فرهنگی هنری رودکی، بنیاد رودکی و….). هنگام ورود مخاطب به این فضا، گویی از یک وضعیت آستانه‌ عبور می ‌کند و وجه نمادین فضا و عناصر موجود در آن باید برای او هویت ‌ساز بوده و فضایی برای او ایجاد کند که شاید تنها در ذهن او وجود داشته و تنها برای او لذت ‌بخش باشد.

از خلال همین امر منجر به ایجاد حس رضایتی از آن فضا شود، که به نظر می ‌رسد به آن توجهی نشده است و خطر آن وجود دارد که ذهنیت مخاطب از همان عناصر پیشین نیز دچار خلل و عدم تطابق کند. همان ‌طور که در ابتدای نوشتار نیز به آن اشاره شد، این امر در سایۀ نگاه کارشناسی و شناخت درست ذهنیت سوژه میسر خواهد شد. بنابراین به نظر می ‌رسد گزارۀ تخصصی‌ بودن زیبایی ‌شناسی یا وابسته به مخاطب بودن آن، به عنوان گزاره ‌ای صحیح تلقی نخواهد شد، در نتیجه پاسخ قطعی نیز برای آن وجود ندارد؛ این دو قابل تفکیک از هم نبوده و تنها در صورتی که بر یکدیگر منطبق شوند (یا به حداکثر انطباق برسند) نتیجۀ مناسب ‌تری حاصل خواهد شد. شاید زمان آن رسیده که سازمان زیباسازی و شهرداری به دنبال گردش نگاه از «زیباسازی» به «زیبایی‌سازی» باشد.

برچسب ها: امر زیباذهنیت سوژهگذر شهریار
نوشته قبلی

مدیریت گرایی شهری به کاسب کارسالاری شهری

نوشته‌ی بعدی

تصفیه و تزکیه عواطف کاتارسیس در تجربه زیبایی‌شناختی

مریم مجیدی

مریم مجیدی

دکتری معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، پژوهشکدۀ نظر

مطالب مرتبط - Related Post

تاثیرات صنعت نفت در شهرهای ایران

تاثیرات صنعت نفت در شهرهای ایران

چهارشنبه 4 خرداد 1401
احیای تکنوکرات قنوات و زوال ارزش های معنایی منظر شهری تهران

احیای تکنوکرات قنوات

شنبه 31 اردیبهشت 1401

بحران های سرزمینی از دیدگاه منظر

تصمیم‌ گیری برای اقدام در منظر

معضل قاچاق، تهدیدی برای منظر راه

جای خالی پروژه های واقعی در برنامه های درسی معماری منظر دانشگاه های ایران

نوشته‌ی بعدی
مولوی و نقد هنری

تصفیه و تزکیه عواطف کاتارسیس در تجربه زیبایی‌شناختی

فضاهای باز آپارتمانی، راهکار بهداشت روانی

فضاهای باز آپارتمانی، راهکار بهداشت روانی

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مطالب برگزیده

  • بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

    بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • مدرن چيست؟

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • رنگ های نمادین در هنر ایران

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • سکه های هخامنشی

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0

مطالب برتر

  • در جریان
  • دیدگاه‌ها
  • آخرین
بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

یکشنبه 2 اسفند 1388
مدرن چيست؟

مدرن چيست؟

دوشنبه 13 مهر 1388
عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

دوشنبه 1 بهمن 1397
رنگ های نمادین در هنر ایران

رنگ های نمادین در هنر ایران

یکشنبه 11 خرداد 1399
نقدی بر شیوه اجرای تبصره 3 ماده 9 قانون حدنگار

نقدی بر شیوه اجرای تبصره 3 ماده 9 قانون حدنگار

6
تقلید بدون ¬حجت در سیمای شهری

تقلید بدون ­حجت در سیمای شهری

2
گردشگری، سفری مقدس

گردشگری، سفری مقدس

2
بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

2
طرح محله اسلامی: بیم ها و امیدها

طرح محله اسلامی: بیم ها و امیدها

جمعه 6 خرداد 1401
تاثیرات صنعت نفت در شهرهای ایران

تاثیرات صنعت نفت در شهرهای ایران

چهارشنبه 4 خرداد 1401
استقبال از بیان های جدید هنر در دنیای مجازی و انزوای هنرهای سنتی

بیان های جدید هنر در دنیای مجازی

دوشنبه 2 خرداد 1401
احیای تکنوکرات قنوات و زوال ارزش های معنایی منظر شهری تهران

احیای تکنوکرات قنوات

شنبه 31 اردیبهشت 1401

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

  • پژوهشکده نظر
  • باغ نظر
  • منظر
  • هنر و تمدن شرق
  • گردشگری و فرهنگ
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

خوش آمدید!

وارد ناحیه کاربری خود شوید

رمز عبور را فراموش کرده اید؟

رمز عبور خود را بازیابی کنید

لطفا نام کاربری یا آدرس ایمیل خود را برای بازنشانی رمز عبور خود وارد کنید.

ورود به سیستم