یکی از مهمترین دغدغه های مدیران و سیاست گذاران ارشد کشوری، موضوع حرکت منحنی جمعیت به سمت پیری بوده است. از جمله حوزه هایی که می تواند در این عرصه کمک کننده باشد، معماری و شهرسازی است که متاسفانه تاکنون ارتباط این دو به صورت جدی پیگیری نشده است. توجه به فرزند آوری در حوزه معماری و شهرسازی به معنی توجه به آسایش و تامین امکاناتی است که زوج های جوان، به خصوص زنان بتوانند با تکیه بر آنها، به این مقوله (فرزندآوری) فکر کنند. نگرش درست به نیازهای زنان باردار، مادران یا مراقبین فرزند به همراه کودکان (مانند، وجود سرویس های بهداشتی به صورت گسترده، فضاهای استراحت مطلوب، کفسازی مناسب، در نظر گرفتن کیفیت مسیر برای زنان در حال حمل کالسکه در پیاده روها و …از جمله این نیازها هستند). رویکرد این نقد اما در حوزه معماری و درباره اهمیت وجود فضاهای نگهداری از کودکان در مراکز اداری و تجاری است.
امروزه جمعیت عمده فارغ التحصیلان دانشگاهی را زنان تشکیل می دهند. ورود این جمعیت به بازار کار و رقابت تا پیش از ازدواج چندان کار دشواری نیست. اما زمانی که زنان تبدیل به مادران می شوند، شرایط و نیازها متفاوت می گردند. قطعا مهمترین دغدغه برای مادران امروز، وجود فضایی برای نگهداری از فرزندان در شرایطی است که امکان حضور گهگاه مادر نیز فراهم شود. فرزندآوری اما امروزه بیشتر باعث حذف شدن زنان از فضاهای شغلی و تخصصی و حضور در فضاهای خانگی است در شرایطی که به لحاظ اقتصادی حضور هر دو نفر از زوجین، تنها می تواند در تامین زندگی راهگشا باشد. از طرف دیگر، حذف زنان از فضای شغلی چه به لحاظ کوتاه مدت و یا بلند مدت، لطمه بسیاری به سلامت روح و روان و همچنین نارضایتی آنها از زندگیشان را به همراه خواهد داشت.
در چنین شرایطی معماری می تواند، نقش مهمی را ایفا نماید. برنامه ریزان حوزه معماری در مجامعی مانند نظام مهندسی یا شهرداری ها، در تدوین قوانینی که فضاهای مسکونی، اداری و یا تجاری را تعریف می کنند باید در ضوابط خود فضاهایی که اختصاص به کودکان، زنان باردار و … دارند را بگنجانند. فضاهایی مانند اتاق بازی، اتاق شیردهی، فضای مراقبتی (مهدهای کوچک) می توانند هم ارزش با فضای آشپزخانه یا خواب دارای حداقل ابعاد و اندازه بوده و برای میزان نورگیری اش برنامه ریزی شود. حضور بدون دغدغه زنان در فضاهای شهری و یا فضاهای کاری، در صورتیکه بتوانند از کیفیت مناسبی برخوردار باشند، حتما می تواند در تصمیم برای فرزند دار شدن و یا چند فرزندداری موثر باشد. چه بسا چنین تصمیماتی هرچند خُرد، می تواند در حل و فصل کلان تصمیم های کشوری تاثیرگذار بوده و در طول زمان در حل بحران هایی این چنینی مؤثر واقع شود.
