• آرشیو
  • نویسندگان
جمعه 14 بهمن 1401
نظرآنلاین
پایگاه خبری - تحلیلی پژوهشکده نظر
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • ورود
نظرآنلاین
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
نظرآنلاین
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
صفحه اصلی منظر باغ سازی و باغ ایرانی

شرح حالی از وضعیت باغ خونی در بافت مرکزی شهر مشهد

محمدجواد نطاق نویسنده: محمدجواد نطاق
شنبه 13 شهریور 1400
در باغ سازی و باغ ایرانی, منظر
A A
0

باغ خونی از معدود باغات تاریخی باقی‌مانده شهر مشهد است. این باغ به لحاظ موقعیت مکانی، در بافت مرکزی شهر و در نزدیکی حرم مطهر امام رضا (ع) قرار گرفته است و پیشینه ساخت آن به اواخر دوران قاجار بر می‌گردد. باغ خونی در زمان اقتدار کلنل محمد تقی‌خان پسیان در خراسان بین سال های 1297 تا 1300 به عنوان مرکز ژاندارمری استفاده می شد.

از سال 1304 به بعد این باغ به عنوان کنسولگری شوروی در مشهد درآمد و روس ها با مستقر شدن، پنج ساختمان به سبک معماری روسی بنا کردند که امروزه فقط یکی از آن ها در میانه باغ باقی مانده است. سرانجام با فروپاشی کمونیسم، روس ها در سال 1369 باغ خونی را برای همیشه ترک کردند. در پاسخ به این سوال که چرا نام این باغ، خونی است باید گفت: طبق نظر تاریخ شناس برجسته مشهدی، مهدی سیدی، نام خوان، خین، خونیک و خانیک تلفظ‌های مختلف واژه‌ای پهلوی به معنای چشمه است و احتمالاً وجود چشمه‌ای در این باغ، این نام را به وجود آورده، اما مسئله امروز باغ خونی نه نام آن بلکه نادیده انگاشتن منظر تاریخی باغ و  عدم توجه به حفاظت از این اثر تاریخی است.

خبر مزایده باغ خونی توسط بانک کشاورزی در پاییز 1397 منتشر شد. با این توصیف که هیچ اشاره ای به ثبتی بودن بنا نشده بود، مسئله ای که با اعتراض رسانه های فرهنگی و جریان های مطالبه گر اجتماعی همراه شد تا این مزایده متوقف شود.

شرح حالی از وضعیت باغ خونی در بافت مرکزی شهر مشهد
تصویر 1: موقعیت قرار گیری باغ خونی درمرکز شهر در عکس هوایی 1335 مشهد. منبع: محمدجواد نطاق

در سال 1398 و 1399  بحث خرید باغ خونی توسط شهرداری مشهد با قصد احیا و عمومی سازی آن مطرح شد تا اینکه  در دی ماه 1399  شهرداری برای خرید باغ وارد معامله شد و تیم باستان شناسی در دی ماه 1399 در باغ مشغول به پیگردی شدند. ولی در خرداد 1400،  بحث مالکیت روس ها  دوباره در رسانه به میان آمد تا مشکلات این باغ بیش از پیش بشود و خیال عمومی شدن آن از اذهان شهروندان رخت بر ببندد.

مشکل بلاتکلیفی مالکیت باغ خونی در 100 سال اخیر، متروک بودن باغ در 30 سال اخیر، وارد کردن آسیب به ساختمان باقی‌مانده به واسطه  تبدیل آن به محل اقامت سربازان توسط نیروی انتظامی، مختصری از شرح حال وضعیتی است که بر باغ خونی گذشته است. خشک‌کردن عمدی درختان به واسطه عدم رسیدگی به باغ، مسئله دیگری است که در قیاس عکس هوایی 1335 و عکس زمان حال  مشهود است.

بیشتر بخوانید - Read More

راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

باغ کوهنوردی

شرح حالی از وضعیت باغ خونی در بافت مرکزی شهر مشهد
تصویر 2: نمای شمالی عمارت باغ خونی، منبع: محمدجواد نطاق

رویه ای که طی 30 سال اخیر پس از رفتن روس ها از باغ خونی توسط مالک باغ ( بانک کشاورزی) پیش گرفته شده، همگی در راستای نابود شدن و از بین رفتن باغ بوده است به گونه ای که تا حد ممکن باغ با حال خود رها گذاشته شده تا درختان  خشک شوند و به ساختمان آسیب وارد شود. تا بتوانند با گذشت زمان و در سکوت خبری باغ را جهت فروش به مزایده  بگذارند. چرا زمین 5 هکتاری باغ خونی در محدوده نزدیک حرم امام رضا(ع) همواره به طور بالقوه این  فرصت و موقعیت را برای سرمایه گذاران زنده نگه داشته است.

شرح حالی از وضعیت باغ خونی در بافت مرکزی شهر مشهد
تصویر 3: مقایسه پوشش تصویر گیاهی باغ خونی در عکس هوایی 1335 و عکس هوایی 1400.

مسئله ای که همواره موجب از بین رفتن آثار تاریخی پیرامون حرم امام رضا (ع) شده، اولویت یافتن بحث ارزش زمین برای سرمایه گذاری بوده است. در مورد باغ خونی نیز در طی 30 سال اخیر، ارزش های میراثی و منظر تاریخی آن توسط مالک باغ نادیده گرفته شده و نه تنها نسبت به حفاظت منظر تاریخی آن در سال های اخیر اقدامی صورت نگرفته، بلکه با بی ارزش انگاشتن باغیت آن، باغ یک زمین بایر نمایانده شده تا هیچ جنبه ارزشی میراثی و تاریخی جهت احیا و حفاظت در آن باقی نماند.

برچسب ها: باغ خونیحرم امام رضاسرمایه داریمشهد
نوشته قبلی

نیاز به تغییر رویکرد در بهبود عملکرد فعالیتهای گردشگری دولت جدید

نوشته بعدی

شهروندِ مخاطب

محمدجواد نطاق

محمدجواد نطاق

کارشناس ارشد معماری منظر دانشگاه تهران

مطالب مرتبط - Related Post

راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

دوشنبه 25 مهر 1401
باغ کوهنوردی در بازمانده های منظر پساصنعتی دویسبورگ نورد1

باغ کوهنوردی

شنبه 23 مهر 1401

نقش “تعریف از فضا” بر تحلیل “نحو فضا”

بازنمایی منظر خوزستان در آرشیو شرکت نفت بریتانیا

منظر: «امرِ گشوده»

نقد نظام مدیریت ساخت‌وساز شهری تهران (3)

نوشته بعدی
شهروندِ مخاطب

شهروندِ مخاطب

برگزاری آزمون نظام مهندسی در مرداد ماه 1400 در بدترین شرایط کرونا در کشور

برگزاری آزمون نظام مهندسی در مرداد ماه 1400 در بدترین شرایط کرونا در کشور

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

نظرآنلاین

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

Navigate Site

  • پژوهشکده نظر
  • باغ نظر
  • منظر
  • هنر و تمدن شرق
  • گردشگری و فرهنگ

Follow Us

بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

خوش آمدید!

وارد ناحیه کاربری خود شوید

رمز عبور را فراموش کرده اید؟

رمز عبور خود را بازیابی کنید

لطفا نام کاربری یا آدرس ایمیل خود را برای بازنشانی رمز عبور خود وارد کنید.

ورود به سیستم