هنر باستان

خلاقیت منبع ثروت اقتصادی و پیشران شهری است. شهر بندرها از دیرباز مکانی برای دادوستد بوده و از شهرها و روستاهای پیرامونی پذیرای نیروهای کارگری و شاغلان بوده اند‌

آناهیتا ایزدبانوی آب و نماد باروری در قالب دوشیزه‌ای زیبا و خوش‌اندام با لباس بلند و مواج در نقش‌برجسته تاج‌ستانی خسروپرویز همراه اهورامزدا ظاهر شده است.

در میان یافته‌های شهر سوخته، سفالینه‌ای هست که در آن بزی در پنج حرکت به سمت درختی می‌جهد. این سفالینه به‌عنوان نخستین پویانمایی در دنیا مطرح شده ‌است.

سنگ‌نگاره‌هایی در جوار چشمه جاری از میترا و آناهیتا در کنار شاه ساسانی و اهورامزدا در تاق بستان برجاست. به گواه تاریخ، روزگاری این نقش‌ها رنگین بوده است.

براساس تصویر شاهان ساسانی و نوع تاج آنان در سنگ‌نگاره ‌ها و مقایسه آن با سکه‌های این عصر می‌توان شخصیت شاه را با تقریب خوبی درست شناسایی کرد.

دانشگاه شیکاگو در حال تکمیلِ بسته‌بندی حدود ۳۰ هزار عدد از الواح هخامنشی است. امیدواریم تا یکی دو ماه آینده این تعداد لوح ارزشمند تاریخی به ایران استرداد شود.

هنر اسلامی اشياء را با اصول جهاني خويش مرتبط مي‌سازد. هرچيز به ميزاني كه صفتي الهي را متجلي مي‌سازد، از كمال و زيبايي بهره مي‌برد. پس نمي‌توان كمال را در چيزي جست‌و‌جو كرد، مگر آن‌كه قابليت آيینه‌گي صفات خدا را داشته باشد. هنر بصري اسلامي بازتاب بصري كلام وحي است و از حقيقت و جوهر بي‌شكل آن (قرآن) نشأت مي‌گيرد. هنر اسلامي در اصل از توحيد، يعني از تسليم در برابر يگانگي خدا و شهود آن حاصل مي‌شود. جوهر توحيد در وراي كلمات قرار دارد و خود را در قرآن به واسطۀ بارقه‌هاي ناگهاني و منقطع متجلي مي‌سازد. اين بارقه‌ها در ساحت تخيل بصري در صور بلورين تبلور مي‌يابد و اين صور هستند كه به نوبۀ خود، جوهر هنر اسلامي را پديد مي‌آورند. سلب، ايجاب، كثرت در وحدت و وحدت در كثرت از نمودهاي تقابل روح و ماده در هنر دوران اسلامی است. لازم به يادآوري است به هنرهايي كه دوران اسلامی به شكوفايي و بلوغ رسيده‌اند، لفظ هنر اسلامی اطلاق مي‌شود. بوركهارت به نوعي اين نكته را مورد اشاره قرار داده و نوشته است: «دربارۀ شكل‌گيري هنر اسلامی از عناصر پيشين بيزانتين، ايراني هندومغولي مطالب بسيار نوشته‌اند، اما به ماهيت نيرويي كه اين عناصر مختلف را در تركيبي بي‌نظير...

فرضیه اندیشه و نگاه آیینی در مذهب بودایی موجب وابستگی این مذهب به عناصر مادی از قبیل بو، صدا، تزیینات و فرم خاص معماری شده. معماری فضاهای آن براساس سمبل‌ها و نمادین است و در نتیجه میان اولین معابد آن (جوخونگ در لهاسا ـ‌7ق م) و معابد اخیر آن در پکن پیشرفت چندانی ملاحضه نمی‌کنیم. از طرف دیگر، فرم ایجاد شده‌ی معابد اندیشه‌ی افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد و در ساخت بینش آنها نسبت به دین بودا نقش مهمی را بازی می‌کند. ضرورت موضوع:بابررسی اجمالی تعالیم بودا و در نظر داشتن فاصله زمانی که بین ساخت اولین معابد و زمان ظهور بودا وجود دارد، متوجه می‌شویم که اولین معابد براساس الگویی ساخته شده‌اند که برآمده از تفسیر اندیشه‌ی بودا در چند قرن بعد از او شکل گرفته. یعنی در این فاصله زمانی تصویری از بودا ایجاد شده که در این معماری تبلور می‌شود و این معماری تفسیر از دین را برای مردم بعدی ایجاد می‌کند. که این تفسیر لزوماً با تمامی تعالیم بودا هماهنگی ندارد. از تأثیرات آیین بر معماری معابد می‌توان به پیچیدگی، داشتن خود فضاها، تزیینات زیاد، تاریکی و در نهایت عدم شفافیت فضاها اشاره کرد که این‌ها شاید ناشی از این باشد که بودا اساساً دین...