• آرشیو
  • نویسندگان
پنج‌شنبه 13 بهمن 1401
نظرآنلاین
پایگاه خبری - تحلیلی پژوهشکده نظر
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • ورود
نظرآنلاین
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
نظرآنلاین
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
صفحه اصلی هنر

جایگاه هنر اسلامی در جامعۀ نوین

نظر آنلاین نویسنده: نظر آنلاین
دوشنبه 11 دی 1391
در هنر, نقد هنر, هنر باستان
A A
0

هنر اسلامی اشياء را با اصول جهاني خويش مرتبط مي‌سازد. هرچيز به ميزاني كه صفتي الهي را متجلي مي‌سازد، از كمال و زيبايي بهره مي‌برد. پس نمي‌توان كمال را در چيزي جست‌و‌جو كرد، مگر آن‌كه قابليت آيینه‌گي صفات خدا را داشته باشد. هنر بصري اسلامي بازتاب بصري كلام وحي است و از حقيقت و جوهر بي‌شكل آن (قرآن) نشأت مي‌گيرد. هنر اسلامي در اصل از توحيد، يعني از تسليم در برابر يگانگي خدا و شهود آن حاصل مي‌شود. جوهر توحيد در وراي كلمات قرار دارد و خود را در قرآن به واسطۀ بارقه‌هاي ناگهاني و منقطع متجلي مي‌سازد. اين بارقه‌ها در ساحت تخيل بصري در صور بلورين تبلور مي‌يابد و اين صور هستند كه به نوبۀ خود، جوهر هنر اسلامي را پديد مي‌آورند.

جایگاه هنر اسلامی در جامعۀ نوین

بیشتر بخوانید - Read More

خلاقیت، واژه ای مهجور در معماری شهر-بندر

مادی های اصفهان و مدیریت بحران

سلب، ايجاب، كثرت در وحدت و وحدت در كثرت از نمودهاي تقابل روح و ماده در هنر دوران اسلامی است. لازم به يادآوري است به هنرهايي كه دوران اسلامی به شكوفايي و بلوغ رسيده‌اند، لفظ هنر اسلامی اطلاق مي‌شود. بوركهارت به نوعي اين نكته را مورد اشاره قرار داده و نوشته است: «دربارۀ شكل‌گيري هنر اسلامی از عناصر پيشين بيزانتين، ايراني هندومغولي مطالب بسيار نوشته‌اند، اما به ماهيت نيرويي كه اين عناصر مختلف را در تركيبي بي‌نظير متشكل ساخت كم‌تر اشاره شده است. يگانگي بيش‌از‌اندازه آشكار و بديهي مي‌نمايد. اثر هنري مورد نظر، چه مسجد قرطبه باشد و چه مدرسۀ بزرگ سمرقند، چه مزار قديسي در مراكش باشد و چه مقبرۀ زاهدان در تركستان چين، گويي نوري واحد از وراي آن متجلّي مي‌شود».

شريعت اسلام صور و سبك‌هاي خاصي از هنر را تجويز نمي‌كند، بلكه قلمروهاي تجليات هنر را معين مي‌سازد. ما آنچه راكه در ذات هنر اسلامی نهفته است «شهود عقلي» مي‌ناميم و مرادمان از عقل، معناي اصلي آن يعني قوه‌اي است كه از تعقل واستدلال بس فراگير تر ومتضمن شهود حقايق ازلي و جاودانه است. اين همان معناي عقل در سنت اسلامی است كه ايمان جز در پرتوی اشراق آن به كمال نمي‌رسد وتنها اوست كه نمي‌تواند آثار و نتايج توحيد، يعني اصل يگانگي خداوند را دريابد و بس. هنر اسلامی نيز به نحوي مشابه، زيبايي، را از حكمت اخذ می‌كند. هنري قدسي همچون هنر اسلامي همواره واجد عنصري است كه وراي زمان جاي دارد. برخي اشكال و صور، به واسطۀ معناي جاودانۀ خود، به رغم همۀ تحولات رواني و مادي دوران خويش باقي مانده‌اند و سنت دقيقاً به همين معناست. از منظر اسلام،‌ زيبايي ذاتاً تجلّي حقيقت كلي و جهاني است» (۱).

اين نگرش مي‌تواند علت گرايش نقوش و رنگ‌ها و اشكال تجسمي را به نمادپردازي در هنر اسلامی با نظم و رياضيات و تناسب خاص خود، توجيه كند؛ زيرا حقيقت كلي و جهاني خصلتي شكل‌ناپذير در «بازنمايي» دارد و فراتر از هرشكل و محدوديتي است كه هر تصوير و كلامي را شامل مي‌شود. تنها صورت‌هاي نمادين به مدلول خويش (حقيقت كلي و جهاني و زيبايي ذاتي آن حقيقت) دلالت كنند. شايان ذكر است كه نسبيت‌گرايي جديد و علوم تحصّلي و پوزيتيويسم در مدرنيه، هرحقيقت مطلق وكلي و جهاني و ثابت و ازلي و ابدي را نفي مي‌كند. در نتيجه، اين نفي، مباني نظري هنر به معناي قدسي و سنتي و ديني و اسلامی نيز مورد انكار قرارگرفته، ‌غير واقعي وموهوم پنداشته مي‌شود.

كتابنامه:
۱. رك: تيتوس بوركهارت، «ارزش‌هاي جاودان در هنر اسلامی»، در جاودانگي و هنر(مجموعۀ مقالات)، ترجمۀ سيد محمد آويني (تهران: انتشارات برگ، 1370)، صص 27ـ12. همچنين ترجمۀ ديگري از اين مقاله از سيد حسين نصر، مباني هنر معنوي(مجموعه مقالات) (تهران: حوزه ي هنري، 1372،صص 77ـ65).

نویسنده: علیرضا نوروزی‌طلب، دکترای پژوهش‌هنر، استادیار گروه مطالعات عالی هنر دانشگاه تهران.

نوشته قبلی

نقدی بر مفهوم سرزندگی در دیدگاه کوین لینچ: میدان the place شهر پکن*

نوشته بعدی

اصالت ایده در کانسپچوال‌آرت

نظر آنلاین

نظر آنلاین

مطالب مرتبط - Related Post

خلاقیت واژه ای مهجور در معماری محل تلاقی شهر با بندر

خلاقیت، واژه ای مهجور در معماری شهر-بندر

پنج‌شنبه 27 مرداد 1401
مادی های اصفهان زیرساختی قدرتمند در مدیریت سیل و بارش های فصلی

مادی های اصفهان و مدیریت بحران

سه‌شنبه 25 مرداد 1401

بیان های جدید هنر در دنیای مجازی

بحران های سرزمینی از دیدگاه منظر

نسبت مینیاتور معماری و واقعیت

نبرد عقل و جهل

نوشته بعدی
اصالت ایده در کانسپچوال‌آرت

اصالت ایده در کانسپچوال‌آرت

آموزش مبتنی بر کشف

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

نظرآنلاین

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

Navigate Site

  • پژوهشکده نظر
  • باغ نظر
  • منظر
  • هنر و تمدن شرق
  • گردشگری و فرهنگ

Follow Us

بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

خوش آمدید!

وارد ناحیه کاربری خود شوید

رمز عبور را فراموش کرده اید؟

رمز عبور خود را بازیابی کنید

لطفا نام کاربری یا آدرس ایمیل خود را برای بازنشانی رمز عبور خود وارد کنید.

ورود به سیستم