پایگاه تحلیلی - خبری نظرآنلاین

رسانه راهبردی - انتقادی پژوهشکده نظر

سیلاب «بند میزان» شوشتر را زیر آب برد

چکیده: قدمت اثر تاریخی بند میزان مربوط به دوره ساسانیان است و تا امروز پابرجاست و به دلیل استحکام سازه‌ها و نوع ملات به کار رفته خطر تخریب آن وجود ندارد.

دبی رودخانه کارون به علت بارش‌های بالا دست و باز شدن خروجی سدها در چند روز گذشته افزایش یافته و اکنون به یک هزار و 250 متر مکعب در ثانیه رسیده است. این افزایش دبی سبب شده تا برخی آثار تاریخی در بستر و حاشیه رودخانه کارون در شوشتر به زیر آب برود. گرچه به دلیل استحکام سازه‌ها و نوع ملات به کار رفته خطر تخریب آنها را تهدید نمی کند. قدمت اثر تاریخی بند میزان مربوط به دوره ساسانیان است و تا امروز پابرجاست.

این بند به همراه 15 اثر تاریخی دیگر شوشتر در نشست سالانه کمیته میراث جهانی یونسکو در 26 ژوئن 2009 (پنج تیر 1388) در شهر سویل اسپانیا، با احراز معیارهای 1، 2 و 5 با عنوان نظام آبی تاریخی شوشتر به عنوان دهمین اثر ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو با شماره 1315 به ثبت رسید.

این بند(سد)، آب کارون را در هنگام ورود به شهر شوشتر به 2قسمت تقسیم می کند که رودهای گرگر و شطیط را تشکیل می‌دهند. به دلیل این‌که آب تقسیم شده در رود شطیط 2برابر حجم آب تقسیم شده به رود گرگر است رود گرگر را دودانگه یا مسرقان و رود شطیط را چهاردانگه می گویند. مصالح بکار رفته در بند میزان سنگ (تراشیده شده شوشتر) و ساروج هستند.

این بند از چند دهانه تشکیل شده‌ که مهمترین آنها دهانه‌ای است جدا که تنظیم آب 2 شاخه رودخانه را انجام می‌دهد به گونه‌ای که اگر دبی گرگر بیشتر از یک سوم باشد آن را به شاخه شطیط انتقال می‌دهد و برعکس؛ و این خود از شاهکارهای معماری این بند است. زیر آب رفتن این اثر تاریخی در دهه های اخیر بی سابقه بوده است.

شوشتر با بیش از 100 بنای آبی تاریخی متعلق به دوران های مختلف از شهرهای کهن ایران است. شاهکارهای مهندسی آب در این شهرستان، شوشتر را به عنوان موزه مهندسی آب ایران تبدیل کرده است. سازه‌های آبی تاریخی شوشتر مجموعه‌ای به هم پیوسته از پل‌ها، بندها، آسیاب‌ها، آبشارها، کانال‌ها و تونل‌های عظیم هدایت آب هستند که در ارتباط با یکدیگر کار می‌کنند و در دوران هخامنشیان تا ساسانیان برای بهره‌گیری بیشتر از آب ساخته شده‌اند و در سفرنامه ژان دیولافوآ، باستان شناس نامدار فرانسوی از این محوطه به عنوان بزرگ ترین مجموعه صنعتی پیش از انقلاب صنعتی یاد شده است.

این شهرستان دارای حدود 350 اثر ثبت ملی و 13 سند تاریخی در فهرست میراث فرهنگی است. شهرستان شوشتر دارای سه بخش مرکزی، میان آب و شعیبیه است که مرکز آن در 89 کیلومتری شمال اهواز قرار دارد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

میزان مطالعه مطلب