در ادامه مصاحبه‌ها در مورد واکاوی لایحه انتخابات شورایاری‌ها، محمدکریم آسایش، فعال مدنی مخاطب نظرآنلاین قرار گرفت. از وی خواسته شد تا بررسی‌های خود در مورد شرایط داوطلب شدن و نیازهای مربوطه را مطرح کنند:

نظرآنلاین: آیا ممکن است با توجه به نیازهای محلی، نکاتی که بهتر است در مورد شرایط داوطلب شدن بیشتر مورد توجه قرار گیرد را شرح دهید؟

آسایش : در بحث داوطلبان، سهمیۀ زنان است که خیلی هم لازم بود. ما در محلات، ساختارهای مردسالاری را شاهد هستیم که زن‌ها در آنها جایی ندارند. بنابراین مشارکتشان پایین است. در نتیجه از ظرفیت آنها استفاده‌ای نمی‌شود. زنان توانمندی‌هایی دارند، در محلات دغدغه‌های خاص محلی دارند و می‌توانند به شورایاری‌ها کمک کنند. علاوه بر این، یک سری فضاهای زنانه هم وجود دارد که در واقع مردها اجازۀ ورود به آنها را ندارند و بنابراین نمی‌توانند به این فضاها رسیدگی کنند. مثلاً شهربانو را نمی‌توان به شورایار مرد سپرد. بنابراین سهمیۀ زنان بسیار مهم است و پیشنهاد می‌شود که در هر محله دو سهمیۀ شورایاری‌ها به زنان اختصاص داده شود. این باعث تغییر در شورایاری می‌شود. اگر واقعاً به دنبال تحول در شورایاری هستیم، راه همین است. نمی‌شود هم خواستار تغییرات باشیم و هم شجاعت تغییر نداشته باشیم.

نظرآنلاین: آیا نمونه یا مثال مشابهی دارید که این موضوع را بهتر شرح دهد؟

آسایش: برنامۀ سوم ۳۰ درصد سهیمۀ زنان در شهرداری در نظر گرفته شده است. بنابراین وقتی در شهرداری این سهمیه وجود دارد، چرا در شورایاری‌ها نباشد؟ چرا؟ اگر شورای شهر می‌خواهد یک کارگاه اجتماعی برای تغییرات پایدار داشته باشد و بعد از عوض شدن شورای شهر همه چیز بر باد نرود، باید پایۀ اجتماعی و نهادسازی انجام شود.

نظرآنلاین: منظور از نهادسازی چیست؟

آسایش: دکتر پیران در شورای اول هم اشاره کرد که با خودتان تکثیر کنید. تکثیرکردن یعنی نهادسازی. شوارایاری‌ها هم از همین تکثیرکردن زاده شد. این تکثیرکردن باید تقویت شود. باید به یک نهاد توانمند تبدیل شود. بتواند از شهر محافظت کند. یعنی شهروندان فضایی داشته باشند که از شهرشان محافظت کنند. اگر یک گروه دیگر آمدند و خواستند از شهرفروشی کسب درآمد کنند، بخواهند دوباره فضای سبز را منبع درآمد کنند، تکثیر شده‌ها بتوانند از شهر محافظت کنند.

اما دیگر واقعاً شرایط شهری ایران به گونه خوبی نیست. در شهر چیز زیادی از باغات باقی نمانده، خطر فرونشست جدی است، وضعیت ایمنی بحرانی است، وضعیت معابر نامناسب است که جزو پایه‌ترین حق شهروندی است. یعنی اگر شهروند نتواند در شهر حضور پیدا کند، تعریف حق شهروندی برای آن شهر بی‌معنا است. ما سالیان سال است که قوانین را داریم، ولی اجرا نمی‌شوند. راهش همین است، یعنی باید نهادسازی شود و این نهادها تقویت شوند تا بتوانند مطالبه‌گری کنند. جای این کارها در همین شورایاری‌هاست. اگر شورایاری پا بگیرد، به درستی، اصلاحات و دموکراسی‌خواهی هم در شهر نهادینه می‌شود. دیگر فرقی نمی‌کند که در شورای شهر عباس جدیدی باشد یا علی اعطا. چون دیگر مردم هستند و می‌توانند اثر بگذارند. حضور مؤثر خواهند داشت، یعنی دیگر هر اتفاقی نمی‌تواند در شهر بیفتد. شورایاری باید بتواند این نقش را ایفا کند.