• آرشیو
  • نویسندگان
دوشنبه 10 بهمن 1401
نظرآنلاین
پایگاه خبری - تحلیلی پژوهشکده نظر
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • ورود
نظرآنلاین
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
نظرآنلاین
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
صفحه اصلی منظر منظر طبیعی

تهران فقط یک رودخانه کن دارد

مهدی فاطمی نویسنده: مهدی فاطمی
پنج‌شنبه 19 فروردین 1400
در منظر طبیعی, منظر
A A
0

شهر تهران بر خلاف ظاهر آلوده و بی نظمش، دارای پتانسیل های طبیعی بسیار زیبا در دل خود است که حضور در آنها، مجالی برای آسودگی خیال شهروندان از شلوغی شهر به دست می دهد. اما تهران و مدیران شهری آن تا چه حد به این پتانسیل ها مانند رودخانه کن اهمیت داده و آنها را برای بهبود کیفیت زندگی شهری به کار گرفته اند؟

رودخانه های جاری در دره های مشهور شهر تهران، از جمله این پتانسیل های شهر تهران هستند که حضور آنها در سازمان فضایی و ساختار شهر تهران به حدی قوی است که در اسناد فرادست از جمله طرح جامع به عنوان ستون فقرات شهر تهران معرفی شده و به نوعی شاکله شهر و تقسیم بندی کلی آن بر اساس آنها توجیه می شود.

بیشتر بخوانید - Read More

راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

باغ کوهنوردی

در طرح های بالادستی و برنامه ریزی های کلان شهری، نقش این دره ها و آب جاری در آنها در شکل دهی به شهر و همچنین ایجاد هویت بسیار پر رنگ است. اما در سطوح پایین تر و هنگام مواجهه با این پدیده ها، اقدامات و پروژه هایی را مشاهده می کنیم، که بیشتر به ساماندهی می مانند تا طراحی!

بدین معنی که با حضور در این فضاها این احساس پیش می آید که این دره ها و رودخانه های موجود در آنها فضاهای متروکه و دارای آسیب در شهر تهران هستند که می بایست در اقدامی عاجل ساماندهی و به شهر بازگردانده شوند!

اقدامات انجام شده در این دره ها مانند رودخانه کن، نشان دهنده دیدگاه منفعلانه مدیریت شهری نسبت به این نقاط است. این دیدگاه به قدری سطحی و ساده انگارانه است که به نظر می رسد مدیریت شهری در دوره های مختلف، حتی این سوال برایش پیش نیامده است که شهر تهران مگر چند رودخانه مانند کن دارد و مگر چند بار می توان حاشیه یک رودخانه را مورد مداخله قرار داد؟ زیرا وقتی با آن مواجه شده است، سهل الوصول ترین حالت مداخله را در حد ساماندهی کف و کنترل جریان رودخانه مانند یک جوی بزرگ شهری انجام داده است.

مداخلاتی که چنان ناشیانه اجرا شده اند که در ذهن مخاطب خاص این شائبه را پیش می آورد که حتی طرحی هم پشت آنها نیست. مداخلات انجام شده در رودخانه کن تهران در نگاه اول از این جنس است. فضایی طبیعی که با مداخلاتی وسیع هویت خود را از دست داده و نام و نشانی از روستای کن و باغات آن در آن یافت نمی شود. حتی ماهیت اصلی آن نیز زیر سوال رفته است. رودخانه طبیعی با دیوارهای بتنی محصور شده و آب رودخانه در کانالی خاص – که احتمالا برای جلوگیری از طغیان و خسارت سیل تعبیه شده – هدایت شده است.

تهران فقط یک رودخانه کن دارد
تصویر 1: رودخانه یا کانال کن؟!

مداخلات در بستر رودخانه کن

سهم شهروند تهرانی از این آب تنها نظاره آن است و حق تماس و لمس آب در دل شهر تهران از او سلب می شود. مداخلات در رودخانه از محصوریت آب نیز فراتر رفته و با بتن ریزی کف رودخانه نیز، رسما آن را به کانال آب بزرگی تبدیل کرده اند که فرقی با کانال های سرریز سدهای مصنوعی ندارد. رودخانه با پیچ و خم ها، شاخه شاخه شدن آب و صداهای مختلف ناشی از برخورد آب با موانع هویت خود را نشان می دهد و تفاوت عمده آن با یک کانال شهری در این موارد به نظر کوچک است.

کارکرد غالبی که برای عمده بوستان های حاشیه رودخانه های شهر تهران در نظر گرفته شده است، پیاده روی است. اما تصویر و چشم اندازی که برای عابر پیاده ترسیم می شود، تصویری بدون رودخانه است. دیواره های جانبی رودخانه در بوستان نهج البلاغه و کن موید این مطلب هستند.

فضای پیاده روی با کفسازی و مبلمان شهری همانند پیاده روهای معمولی خیابان، کاشت درختان غیر بومی مانند مگنولیا، بدنه سازی با گلدانهای بتنی و گیاهان پوششی همانند بزرگراه های شهری نشان دهنده تفکر ساماندهی سطحی در این بوستان است. بوستانهایی که با این تفکر در هر نقطه شهر تهران می توانند شکل بگیرند و شاید اشکالی هم نداشته باشند.

اما تهران یک رودخانه کن دارد و باید در نمایش آن بکوشد، نه با دیدگاه سطحی و اجرای ضعیف نه تنها در نمایش موفق نباشد که حتی به رودخانه اجازه ندهد که خود با توانایی هایش خود را بنمایاند. 

به نظر می رسد مداخلات در بستر و حاشیه رودخانه های فصلی شهر تهران مانند رودخانه کن، بدون توجه به یکتا بودن این بسترها همانند یک فضای سبز دیگر انجام می پذیرد و متولی این امر متوجه از بین رفتن این عناصر ویژه نیست و نمی داند که مداخلات او بعدها قابل حذف نیستند و رودهای شهر تهران بعد از این مداخلات حتی نخواهند توانست به حالت اولیه خود بازگردند.

برچسب ها: بوستان سازیرود درهرودخانه کنساماندهی
نوشته قبلی

مروری انتقادی بر پژوهش ‌ها و رسالات تالیف شده درباره فضای عمومی

نوشته بعدی

چالشهای رسیدن به شهر-بندرهای پایدار

مهدی فاطمی

مهدی فاطمی

عضو هیئت علمی دانشگاه بین المللی امام خمینی

مطالب مرتبط - Related Post

راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

دوشنبه 25 مهر 1401
باغ کوهنوردی در بازمانده های منظر پساصنعتی دویسبورگ نورد1

باغ کوهنوردی

شنبه 23 مهر 1401

نقش “تعریف از فضا” بر تحلیل “نحو فضا”

بازنمایی منظر خوزستان در آرشیو شرکت نفت بریتانیا

منظر: «امرِ گشوده»

نقد نظام مدیریت ساخت‌وساز شهری تهران (3)

نوشته بعدی
برای رسیدن به شهر-بندرهای پایدار چقدر فاصله داریم؟

چالشهای رسیدن به شهر-بندرهای پایدار

جایگاه منظرین حرم مطهر رضوی؛ دستاویز پروژه های سرمایه داری

جایگاه منظرین حرم مطهر رضوی؛ دستاویز پروژه های سرمایه داری

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مطالب برگزیده

  • بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

    بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • مدرن چيست؟

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • رنگ های نمادین در هنر ایران

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0
  • سکه های هخامنشی

    0 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 0 توئیت 0

مطالب برتر

  • پربازدیدترین
  • پربحث ترین
  • آخرین مطالب
بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

بررسی آرامگاه ها و آئین تدفین در زمان هخامنشی

یکشنبه 2 اسفند 1388
مدرن چيست؟

مدرن چيست؟

دوشنبه 13 مهر 1388
عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

عوارض شهرداری چیست و انواع آن کدامند؟

دوشنبه 1 بهمن 1397
رنگ های نمادین در هنر ایران

رنگ های نمادین در هنر ایران

یکشنبه 11 خرداد 1399
نقدی بر شیوه اجرای تبصره 3 ماده 9 قانون حدنگار

نقدی بر شیوه اجرای تبصره 3 ماده 9 قانون حدنگار

7
زنان نامرئی و منظر شهری

زنان نامرئی و منظر شهری

3
زاینده‌رود؛ از تکوین تا تخریب تمدن

زاینده‌رود؛ از تکوین تا تخریب تمدن

3
تقلید بدون ¬حجت در سیمای شهری

تقلید بدون ­حجت در سیمای شهری

2
وزارتخانه چند تکه: مسکنی که منتزع می شود

وزارتخانه چند تکه: مسکنی که منتزع می شود

یکشنبه 1 آبان 1401
تأثیر روند رشد و توسعه بر ساختار شبکه اکولوژیکی شهری تهران

تأثیر روند توسعه بر ساختار شبکه اکولوژیکی شهری تهران

جمعه 29 مهر 1401
حقوق مالکانه و اثر آن بر سرانه کاربریهای عمومی سطح شهر

حقوق مالکانه و اثر آن بر سرانه کاربریهای عمومی سطح شهر

چهارشنبه 27 مهر 1401
راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

راه، شریان حیات یا ابزار مداخله؟

دوشنبه 25 مهر 1401
نظرآنلاین

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

Navigate Site

  • پژوهشکده نظر
  • باغ نظر
  • منظر
  • هنر و تمدن شرق
  • گردشگری و فرهنگ

Follow Us

بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • صفحه اصلی
  • هنر
    • باستان شناسی
    • مدرنیته و هنر مدرن
    • نقد هنر
    • نقوش و تزئینات
    • نگارگری
    • هنر باستان
    • هنر معاصر
  • منظر
    • منظر شهری
    • سازمان فضایی شهر
    • باغ
    • مبانی نظری منظر
    • منظر طبیعی
    • منظر و جامعه
    • منظر راه
  • معماری
    • مسکن
    • مبانی نظری معماری
    • معماری معاصر
    • معماران
  • شهر
    • برنامه ریزی و مدیریت شهر
    • مبانی شهر
    • نوسازی شهری
    • مرمت شهری
  • محیط
    • مدیریت آب
  • گردشگری
  • نظرگاه
  • تماس با ما

کپی رایت 1397-1400؛ کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشکده نظر است.

خوش آمدید!

وارد ناحیه کاربری خود شوید

رمز عبور را فراموش کرده اید؟

رمز عبور خود را بازیابی کنید

لطفا نام کاربری یا آدرس ایمیل خود را برای بازنشانی رمز عبور خود وارد کنید.

ورود به سیستم