ماه گذشته سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایران به وزارت‌خانۀ میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تغییر ماهیت داد. این وزارتخانۀ تازه‌تأسیس تا یک سال آینده با شرح وظایف سازمان مذکور ادامۀ فعالیت خواهد داد و پس از آن ملزم به ارائۀ برنامه است. در همین رابطه نظرآنلاین با احمدرضا شیخی دکترای برنامه‌ریزی گردشگری و معاون پیشین برنامه‌ریزی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سیستان و بلوچستان گفتگو کرده است:

نظرآنلاین: چه راهکارهای عملیاتی برای کاراتر شدن وزارت‌خانه میراث فرهنگی و گردشگری وجود دارد؟
احمدرضا شیخی: این وزارتخانه تازه تاسیس است و قرار است که بیشتر حول توسعه اقتصادی متکی برگردشگری و جایگزینی درآمد نفت نقش ایفا کند. با توجه به اینکه شرایط موجود کشور راهکار عملیاتی اولیه که من پیشنهاد می‌کنم ساختاری است که بین ذی نفعان کلیدی گردشگری یک هماهنگی ایجاد کند و بتوانند به اهداف مشترکی دست یابند. همه ذی نفعان کلیدی، جامعه محلی، بخش خصوصی، دولت و گردشگران بتوانند اهداف و الویت‌های خودشان را از صنعت گردشگری درخواست کنند و روی میز بگذارند. وزارت میراث فرهنگی نیز الویت‌های اولیه مورد توافق همه ذی نفعان را استخراج کرده و برای تحقق اهداف مشترک تلاش مضاعف داشته باشند.

نظرآنلاین: با وجود سازمان‌ها و نهادهای مختلفی مثل شورای شهر و بنیاد مستضعفان و … که در مدیریت گردشگری و میراث فرهنگی نقش دارند چگونه می‌شود زیر چتر وزارت‌خانه جدید ایجاد هماهنگی و یکپارچگی کرد؟

احمدرضا شیخی: در دیگر کشورهای دنیا هم یک سری سازمان‌های موازی با اهداف همپوشانی شده هستند. در این مورد سیاست‌های کلی را وزارت میراث فرهنگی و گرشگری و صنایع دستی تدوین می‌کند و سایر ارگان‌ها از جمله شهرداری‌ها و سازمان هایی که بخشی از فعالیت آن‌ها گرشگری است بایستی تابع مقررات وزارت‌خانه باشند. این سازمان‌ها جهت گیری‌ها و عملکرد خود، در زیر مجموعه‌‌های خود مانند املاک، هتل‌ها یا مناطق و بافت‌های تاریخی بایستی در راستای جهت‌گیری‌ها و قوانین و مقررات وزارت‌خانه را انجام دهند. وزارت‌خانه میراث فرهنگی و گردشگری با وجود فعالیت زیاد، نیروهای متخصص و مدیران خبره به تنهایی راهی به جایی نخواهد برد. زمانی این وزارت خانه پر پرواز در می‌آورد که تمام ارگان‌ها در راستای اهداف مشترک برای توسعه گردشگری و درآمد زایی گام بردارند. البته منظور از توسعه، توسعه پایدار گردشگری است نه هر نوع توسعه‌ای که کوتاه‌مدت باشد. در توسعه کوتاه مدت ما بسیاری از منابع خود را از دست می‌دهیم و اصالت فرهنگیمان را از بین خواهیم برد. بنابراین وظیفه اولیه و کلیدی این وزارت‌خانه استخراج وظایف اهداف خود و ذی نفعان و ابلاغ آن به کلیه ذی‌نفعان و سازمان‌ها و بخش‌ها و تلاش برای تحقق این اهداف است.

نظرآنلاین: آیا تبدیل سازمان به وزارت‌خانه در بلندمدت سبب کارایی این دستگاه خواهد بود؟  آیا بازگشت مجدد به سازمان در سال‌های آینده را یک اقدام صحیح ارزیابی می‌کنید؟
احمدرضا شیخی: تاریخچه این سازمان می‌گوید؛ این وزارت‌خانه ابتدا یک واحد ایرانگردی و جهانگردی تحت نظر وزارت ارشاد بود و سپس تبدیل به سازمانی مستقل و در نهایت با سازمان میراث فرهنگی ادغام شد و به سمت تکامل پیش رفت و به رشد و بلوغ رسید. امروز دولت و تمام نهادهای رسمی کشور به این نتیجه رسیدند که باید یک وزارتخانه مستقل در حوزه گردشگری میراث فرهنگی و صنایع دستی وجود داشته باشد. چون ما در دنیا در شرایطی قرار گرفته‌ایم که درآمدهای نفتی‌مان با چالش‌ها و بحران‌های خاصی مواجه شده است. از طرفی نقش و کارکرد این سازمان که صادرات نامرئی را رقم می‌زند به‌صورت معجزه‌آسایی اقتصاد کشورها را نجات می‌دهد. کشور ما هم به این رشد و بلوغ رسیده که در این حوزه یک وزارت‌خانه مستقل داشته باشد تا بتوانیم قدرت عمل داشته باشیم. و از طرف دیگر یک وزارت‌خانه می‌تواند پاسخگوی نمایندگان ملت در مجلس شورای اسلامی بوده و تحت نظر جمعی مدیریت شود. من تصور می‌کنم اگر این سازمان به وزارت‌خانه تبدیل شده است و به بلوغ خودش رسیده و الان موقع آن است که فعالیت‌های حرفه‌ای خودش را رقم بزند.