پایگاه تحلیلی - خبری نظرآنلاین

رسانه راهبردی - انتقادی پژوهشکده نظر

گذر از «گذر» جلوخان/ دعوت به مراسمِ تاب بر تَن زدن

اینستالیشن «گذر» اثر محسن رافعی چیدمانی تعاملی و مکان-ویژه است. اثری که به ابعاد سه متر و نیم در ده متر است که با لوله‌های داربست، پارچه کنفی و الوار چوبی ساخته شده و بر روی حوض محوطه ورودی ساختمان خانه هنرمندان ایران از سمت خیابان موسوی نصب شده است.

بازیابی عظمت رن با پروژۀ سامسیک

بازیابی عظمت رن با پروژۀ سامسیک

تیمی به رهبری معمار Julien de Smedt، برندۀ یک پروژۀ ۳۲۰۰۰ مترمربعی در EuroRennes شامل چهار ساختمان، دفتر مرکزی گروه سامسیک و یک ساختمان مسکونی

توسعه برای ساکنان شهر

توسعه برای ساکنان شهر یا زمینه‌ساز ورود صاحبان قدرت

«توسعه»، «ساماندهی»، «ارتقا» و سایر واژگان متناظر، مجموعه‌ای مشترک نه برای توسعه ساکنان شهر بلکه برای مداخله در شهر بین مدیران است. بافت فرسودۀ شهر تهران و محدودۀ دانشگاه تهران 2 نمونه از بافت‌های شهری است که مدیران، تصمیم به ارتقای محیطی و سامان‌دهی آن‌ها گرفته‌اند و مداخله‌ها می‌تواند در جهت تأمین منافع عموم یا منافع یک گروه خاص باشد. در مدیریت بافت فرسوده، ایمن‌سازی و مقاوم‌سازی جای خود را به ساخت‌وساز و در مرحلۀ جدید به تعیین معیارهای چندگانه برای تشخیص بافت و ارتقای کیفی محله داده که این جایگزینی می‌تواند بدون در نظر گرفتن منافع ساکنان، زمینه‌ساز ورود صاحبان قدرت به بافت شود. معیارهای چندگانه، تفسیرپذیری از مفهوم توسعه را بالا خواهد برد و پیچیدگی آن‌ها، شرایط ورود دستگاه‌های مختلف به بافت فرسوده را در پس فراموشی اولویت اصلی بافت، مهیا می‌سازد. آنگاه بافت، مالکان جدیدی خواهد داشت که ساکن محسوب نمی‌شوند و طبق تجربه‌های گذشته، تنها هدف آن‌ها ایجاد سیستم سرمایه‌ای بر پایۀ رانت خواهد بود. همان‌طور که در محدودۀ دانشگاه تهران «توسعه» بهانه‌ای برای تصاحب مرکز شهر تهران شد. مداخله‌ای که تحت عنوان توسعه و یا ارتقا، توسط مالکان جدید و قدرتمند و بدون توجه به نیاز اولویت‌دار ساکنان و منافع شهر انجام می‌شود. این سیستم

طرح توسعه حرم رضوی در گذر زمان (قسمت دوم)

طرح توسعه حرم رضوی در گذر زمان (قسمت دوم: پهلوی دوم)

طرح توسعه حرم رضوی یکی از پر‌تنش‌ترین مداخله‌ها در زمینۀ تغییر چهرۀ مرکز شهر، تخریب ابنیۀ اطراف حرم مطهر در سال ۱۳۵۴ در قالب الگوی نوسازی بزرگ مقیاس و ایجاد فضای سبز در محدوده است. شعاع فلکه این طرح از رأس گنبد طلا ۳۲۰ متر و مساحت تقریبی این محدودۀ ۳۰ هکتار بود. با تخریب مراکز تجاری و اقتصادی، مسکونی و فرهنگی اطراف حرم مطهر ، فضایی قابل توجه در مرکز این بافت فشرده و متراکم ایجاد شد (رهنما و دیگران، 67:1384). این طرح در سال 1347 توسط مهندسین مشاور بوربور تهیه و توسط عبدالعظیم ولیان (استاندار وقت خراسان) اجرا شد. طرح توسعه حرم رضوی با نگاه اقتدارگرایانه و غیرمشارکتی با هدف پاکسازی بافت پیرامونی با مخالفت شدید مردم و مذهبیون اجرا و نتیجۀ آن جداشدن حرم از شهر بود. بازار‌های اصلی که ارتباط حرم با شهر را برقرار می‌ساختند، از بین‌ رفتند و بازار رضا در ضلع شرقی فلکۀ آب برای اختصاص به افرادي که مغازه‌هاي خود را در اين طرح از دست داده بودند، ایجاد شد. از نگاه پدیدار‌شناسی، این مداخلات ضربۀ جبران‌ناپذیری به بافت پیرامون حرم وارد کرد و معنابخشی را از میان برد و همچنین بی‌مکانی را در آن‌ها به وجود آورد. الگوی نوسازی بزرگ مقیاس

هنر معاصر: «پست‌مدرنیسم» و «معاصریت» در هنر امروز ایران

هنر معاصر: «پست‌مدرنیسم» و «معاصریت» در هنر امروز ایران

شاید به جرأت بتوان گفت در وادی هنر این مرزوبوم هیچ واژه‌ای به اندازۀ « هنر معاصر » دچار بدفهمی و سوءتفاهم نشده است. هرچند پیش از این مفاهیمی چون «تجدد» و «روشنفکری» هم به چنین سرنوشتی گرفتار شده بودند و به جای اینکه ضرورتشان در نتیجه تأمل در بنیادهای اندیشه سنتی درک شود، ازمیان بی‌اعتنایی و پشت کردن به گذشته و لزوم عقب نماندن از تحولات غرب سر برآوردند. دراین خصوص و در حوزه هنرهای تجسمی می‌توان جریان «سقاخانه» را در نظرآورد. اما «هنرمعاصر» به خاطرویژگی های ذاتی‌اش و نسبتی که با پست مدرنیسم دارد، دامنه سوءتفاهم‌ها را بزرگتر می‌کند. مسئله قابل توجه در این امر محتوای به ظاهر معین و از پیش مشخص هنر معاصر ایران و نسبت قابل‌توجه آن با «هنر پست‌مدرن» و گرایش‌هایی چون «کیچ‌آرت» است که بعضاً چون الگویی برای پذیرش و قرارگیری هر اثر زیر عنوان «هنرمعاصر» درنظر گرفته می‌شود. در مواجهه با «هنر معاصر» باید گفت آنچه بیش از هر چیز دیگری مورد توجه قرار می‌گیرد مفاهیمی است متنوع، متکثر وحتی بعضاً متناقض. در این بین به سختی می‌توان وضعیت مشترکی یافت تا به اتکاء آن بتوانیم هنرمعاصر را به طور مشخص تعریف کنیم. در حقیقت میان هنر معاصر و هنر مدرن مرزآن

طرح توسعۀ حرم رضوی در گذر زمان (قسمت اول)

طرح توسعۀ حرم رضوی در گذر زمان (قسمت اول: پهلوی دوم)

دورۀ پهلوی اول حکومت پهلوی توانست با عنوان به انگاره‌های موردنظر خود، به کمک اقتدار دولتی، با دخالت مستقیم در بافت قدیم شهرها جامعۀ عمل پوشاند. این اقدام‌ها به جهت تأثیر عمیقی که در تخریب و گسست بافت سنتی شهرها داشت، به جراحی بافت مشهور شده است. در این دوره مشهد نیز مانند سایر شهرهای ایران از شیوۀ ادارۀ سنتی خودگردان پا به دورۀ نوین قانون‌مداری و نظارت حکومت بر امور گذاشت. شالودۀ مدنی و تشکیلات بافت قدیمی و مرکزی شهر متحول شد و تغییر شکل در نقش ظاهری و درونی آن در قالب مظاهر مدرنیته نمود یافت و به تبع آن، رو به گسترش و نوسازی نهاد (مشهدی‌زاده دهاقانی، 55:1378). ساخت معبر مدوری در پیرامون حرم مطهر در دوره رضا شاه (مأخد: سازمان  نقشه برداری کشور) مهم‌ترین تحول کالبدی در عصر رضا شاه، طرح توسعۀ حرم رضوی با ساخت معبر مدوری در پیرامون حرم مطهر بود تا قدرت ناشی از انسجام بازاریان و مقامات مذهبی را تحت کنترل خود در آورد، چراکه تجربۀ سال 1285 نشان می‌داد این دو نهاد با اتحاد خود قادر به فلج‌کردن دولت هستند. با ساخت این خیابان مدور (فلکۀ شمالی و فلکۀ جنوبی)، ارتباط مستقیم میان دو بخش خیابان در دو جهت مخالف که

صفحه اصلی
یادداشت
سحر سلخی

گذر از «گذر» جلوخان/ دعوت به مراسمِ تاب بر تَن زدن

اینستالیشن «گذر» اثر محسن رافعی چیدمانی تعاملی و مکان-ویژه است. اثری که به ابعاد سه متر و نیم در ده متر است که با لوله‌های داربست، پارچه کنفی و الوار چوبی ساخته شده و بر روی حوض محوطه ورودی ساختمان خانه هنرمندان ایران از سمت خیابان موسوی نصب شده است.

خیابان سی تیر، گرفتار نقص پیوند اعضای هویت
گردشگری
سعید شفیعا

خیابان سی تیر، گرفتار نقص پیوند اعضای هویت

با نگاه هویت محور به خیابان سی تیر، انگار چیزی در حال خراب‌شدن یا فراموشی است. بین پدیده غذا با ادیان و فرهنگ، اتصال یا ارتباط درونی برقرار نشده است.

مقایسه معماری غربی با معماری ژاپن
مبانی نظری معماری
شهریار خونساری

مقایسه معماری غربی با معماری ژاپن

در جهان غرب، جهان سکولار، در خارج از کلیسا قرار دارد. فقط فضای داخلی بنا مقدس است. اما در ژاپن هم خود ساختار و هم محیط طبیعی آن قلمروی الهی تلقی می‌شوند.

نقش انبوه‌سازان در رسالت انبوه‌سازی کشور
مسکن
بابک داریوش

نقش انبوه‌سازان در رسالت انبوه‌سازی کشور

تقریباً در هیچ یک از اساسنامه‌ها و حتی در دستورالعمل خود وزارت راه هم، الزامی بر داشتن صلاحیت مهندسی برای عضویت در انجمن‌های انبوه‌سازی وجود ندارد.